به گزارش اسلام آباد خبر ، به نقل ازشبکه اطلاع رسانی مرصاد،با توجه به افزایش رشد قارچگونه قلیانسراها و اشتیاق جوانان به این سمت و سو میزگردی در دفتر مرصاد برگزار شد.
در این میزگرد کیوان عبدی مسئول واحد بهداشت محیط مرکز شهرستان کرمانشاه، سیروس گلعنبر رییس اتحادیه رستورانها و اصناف وابسته کرمانشاه و شهریار محمدی به عنوان کنشگر اجتماعی حضور یافتند.
مرصاد نیوز: درباره فعالیت و آماری از قهوهخانههای استان کرمانشاه توضیح دهید.
گل عنبر رییس اتحادیه رستورانها و اصناف وابسته کرمانشاه اظهار داشت: در کرمانشاه حدود 400 قهوهخانه مشغول به فعالیت است که روزبهروز به آمار آنها افزوده میشود.
وی گفت: قهوهخانهها مکانهایی هستند که از قدمالایام مشغول فعالیت بودهاند ولی در سالهای اخیر با توجه به گرایش جوانان به توتون و قلیان از فعالیت عادی و سنتی خود که تنها محل دورهمی پیرمردها و برای صرف چایی بوده، خارج شده است.
گل عنبر با بیان اینکه تعداد قهوهخانه، سفرهخانهها و مراکز عرضه قلیان روزبهروز بیشتر میشود، گفت: مصرف قلیان هم هر روز افزایش مییابد که افزایش آنها و نوع فعالیتشان به معضلی تبدیل شده است. هر چند بهداشت با اینها برخورد داشته ولی راه به جایی نبردهایم. امیدواریم با راهکاری قانونمند و تقاضا از مرکز بهداشت اینها را ساماندهی کنیم.
وی با اشاره به فعالیت غیرقانونی قلیانسرا، تصریح کرد: متاسفانه قشر جوان خصوصا دختران به این سمت و سو روی آوردهاند و در ساعاتی از شبانهروز به این مکانها به بهانه کشیدن قلیان مراجعه میکنند که علاوه بر ضررهای بهداشتی، زمینه ساز سو استفادههای اخلاقی و اخاذی از دختران شده است.
گل عنبر با اشاره به درآمدزایی این فعالیت، افزود: بسیاری از افراد حتی خانه و باغچه و اماکن مسکونی را به قلیانسرا تبدیل کردهاند و نه تنها مالیاتی پرداخت نمیکنند بلکه از انرژیهای مصرفی مثل برق،گاز و آب را با تعرفههای خانگی مصرف میکنند و از سوی دیگر برای برخی خانودههای دیگر هم مشکل ایجاد کردهاند.
وی با بیان اینکه این اماکن اکنون رها و آزاد هستند، گفت: تقاضای من به عنوان نماینده اصناف از بهداشت دادن مجوز به این اماکن است که قانونمند شوند تا امکان دسترسی به مشخصات آنها فراهم شود.
گل عنبر افزود: هرچند اکنون برخی از قهوهخانهها تلاش دارند اعتبار فرهنگی پیشین خود را احیا کنند اما استعمال دخانیات و قلیان در این اماکن، این فضاهای فرهنگی را به فضایی آکنده از دود و تهدید، تبدیل کرده است.
مرصادنیوز: آیا فعالیت قلیانسراها قانونمند میشود؟
عبدی مسئول واحد بهداشت محیط مرکز شهرستان کرمانشاه اظهار داشت: بر اساس قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات صدور پروانه با اداره بهداشت نیست ما تنها صلاحیت بهداشتی صادر میکنیم. صدور پروانه در اختیار اتحادیه و مجمع امور صنفی اتاق اصناف است.
وی گفت: طبق بندهای آیین نامه ماده 13 مواد خوردنی و آشامیدنی بهداشتی در این اماکن عرضه و مصرف دخانیات ممنوع است لذا صدور مجوز برای قلیانسراها با اصل قانون منافات دارد.
عبدی افزود: بنابراین وقتی یک مکانی قلیان و یا هر ماده دخانی دیگری عرضه میکند این خلاف قانون است و ما به عنوان متولی سلامت و بهداشت عموم مردم به هیچ عنوان اجازه دادن چنین مجوزی را نداریم!
وی با بیان اینکه در مورد قلیانسراها و مضرات قلیان اطلاعرسانی کافی انجام نشده است، گفت: متاسفانه اکثر افرادی که قلیان مصرف میکنند بر این تصور هستند که دودی که از توتون و تنباکو در داخل آب قلیان عبور میکند تصفیه میشود! در حالیکه اصلا چنین نیست.
عبدی با اشاره به اینکه بارها این موضوع در سمینارها، جلسات کارگروه سلامت امنیت غذایی شهرستان و کنفرانسها مطرح شده، گفت: اما متاسفانه شاهد افزایش قارچگونه این اماکن هستیم لذا بایستی این آموزش و آگاهی مستمر باشد تا منجر به تغییر رفتار شود.
وی گفت: توتون و تنباکویی که وارد کشور میشود در واقع ضایعات توتون و تنباکو است که برای بازارپسندی به آن اسانس اضافه میکنند.
عبدی خاطرنشان کرد: همچنین در محل قلیانسراها نیز ممکن است افزودنیهای دیگری مثل حشیش و سایر موادمخدر دیگر به آن اضافه کنند.
وی با اشاره به اینکه آب موجود در قلیان توانایی فیلتر مواد سمی توتون را ندارد، افزود: در دود سیگار و قلیان حدود 4 هزار نوع ماده شیمیایی سمی شناسایی شده که از این 4هزار ماده، 50 مورد آن سرطانزای قطعی گروه A هستند بنابراین هیچ مقدار مجاز شناخته شدهای برای اینها وجود ندارد. دود در مجاورت رطوبت جذب نیکوتین را بالا میبرد و اعتیادزایی بیشتر میشود، بنابراین قلیان نسبت به سیگار نیکوتین بیشتری جذب میکند و اعتیادزایی قلیان بخاطر نیکوتین است.
عبدی با اشاره به اینکه مصرف قلیان معادل80 تا 100 نخ سیگار است، عنوان کرد: با این تفاسیر اگر فعالیت این امکان تایید صلاحیت شود و این مواد آسیب زا را به رسمیت بشناسیم در واقع با وظیفه ذاتی بهداشت که متولی بهداشت و سلامت عموم مردم جامعه است کاملا در تعارض است. حالا شما قضاوت کنید که اگر من کارشناس متولی سلامت بهداشت هستم آیا میتوان این معضل را بهصورت رسمی و قانونی بپذیرم!؟
مرصادنیوز: تمایل جوانان به قلیان چیست و اینکه چرا تعداد قلیانسراها زیاد شده است؟
محمدی کنشگر اجتماعی اظهار داشت: مسایل اجتماعی همانند حلقههای زنجیر به همدیگر مرتبطاند. یعنی هیچ مسالهای در خلا اتفاق نمیافتد و عموما از سایر مسایل نشات میگیرد. در این میان مهمترین مسالهای که به عنوان یکی از دلایل گرایش به مصرف دخانیات عنوان میشود مساله بیکاری است. این مساله از مهمترین عوامل بسیاری از مسائل اجتماعی محسوب میشود.
وی گفت: این پدیده کشیدن قلیان در حال حاضر به یک معضل پنهان اجتماعی تبدیل شده از آن جهت چهره منفوری به خود نگرفته است که اغلب آن را بیضرر و غیر قابل اعتیاد میدانند یا کم ضررتر از مصرف سیگار قلمداد میکنند.
محمدی با اشاره به ضرورت ریشهیابی این معضل افزود: از نگاه رفتاری کمبود شادی و نشاط و گران بودن سرگرمیها در جامعه باعث شده است تا قلیان به عنوان یک سرگرمی گسترش یابد لذا بازیهای تفریحی و سرگرمی بایستی برای تخلیه هیجانات وجود داشته باشد. متاسفانه کرمانشاه به عنوان یک کلانشهر فاقد شهربازی است.
وی با تاکید بر اینکه جای آموزش در این زمینه بسیار خالی است، گفت: آیا در مدارس تاکنون کلاسهای توجیهی برای خانوادهها برگزار شده که به مضرات قلیان آشنا شوند، چندتا انیمیشن و موشن گرافیک سریال تلویزیونی و.. در این مورد تهیه شده مثل سریال آینه عبرت در دهه هفتاد؟
محمدی با توجه به اینکه فعالیت در زمینه جلوگیری از قلیانسراها بحث بین بخشی است، افزود: تعزیرات، اصناف، فراجا بایستی یک تیم متخصص را تشکیل داده که بروند سرکشی کنند از این قلیانسراها که ببینند چه به خورد بچههای مردم میدهند از طرفی از دختران هم سوء استفادههای جنسی و مالی میکنند بنابراین ما از فرماندار، رئیس علوم پزشکی، دادستان کرمانشاه، صدا و سیما، آموزش و پرورش تقاضا داریم به جد در این زمینه فرهنگسازی کنند و در این زمینه هم از فعالان اجتماعی در رسانهها استفاده کنند و قبح این معضل را نشان دهند.
عبدی کارشناس مسئول مرکز بهداشت شهرستان گفت: بایستی اصحاب رسانه روی این موضوع خیلی کار کنند. متاسفانه الان گروهی خانوادگی قلیان میکشند و فکر میکنند که دود قلیان از طریق آب تصفیه میشود و ضرری ندارد! در حالیکه درست برعکس این موضوع است. محققان در ارتباط با مضرات مصرف قلیان، میگویند مصرف قلیان با افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان، سرطان معده و سرطان مری، سرطان ریه، کاهش عملکرد دستگاه تنفسی و کاهش باروری ارتباط دارد.
گلعنبر بر رئیس اتحادیه رستوران داران و اصناف وابسته گفت: هر دستگاهی محدودیتهای خودش رو دارد بخشی از مشکل مردم ما مشکل معیشت است. اماکن بهداشت سالیان سال که پیگیری قضیه بودند تذکر دادند، آموزش دادند از طرفی پلمپ کردند ولی نتیجه نگرفتن بجز موضوع بهداشت، شغل و بیکاری هم مدنظر هست.
مرصادنیوز: عملکرد بهداشت در این زمینه را چگونه ارزیابی می کنید؟
عبدی اظهار داشت: در جمع آوری و پلمپ این قلیانسراها موفق نبوده ایم چرا که این کار یک کار بین بخشی است.
وی گفت: مدیران ارشد دانشگاه علوم پزشکی این نکته را بر اساس تحقیقات انجام دادهاند و اعلام کردهاند که سهم ما از دستیابی به اهداف سلامت محور 25 درصد است که 75 درصد دیگر در حوزه همکاریهای بین بخشی و مشارکتهای اجتماعی و سایر فاکتورهاست یعنی ما باید با کمک همه دستگاهها، با کمک اتحادیهها، با کمک اتاق اصناف، بازرسی اصناف، نیروی انتظامی دستگاه قضا، اینها را کنترل کنیم.
وی گفت: قلیان ضررهای جبرانناپذیری دارد که به قول معروف "سازی" است که صدایش 10 سال دیگر در میآید؛ بیماریهای مزمنی که بعداً گریبانگیر جامعه میشود. متاسفانه قشر جوان که باید نیروی محرکه مملکت باشند با گرایش به سمت مواد دخانی هزینههای سنگینی بر سیستم بهداشت و درمان و جامعه ما متحمل خواهد کرد.
مرصادنیوز: در این شرایط که نمیشود فعالیت قلیانسراها را قانونی کرد چرا که سلامتمحور نیستند از سوی دیگر این پدیده وجود دارد، پای لنگ این قضیه کجاست؟
عبدی اظهار داشت: قانونی در زمینه ممنوعیت فروش ملزومات قلیان وجود ندارد ولی در قانون جامع مبارزه با دخانیات ذکر شده که استفاده از دخانیات در اماکن عمومی ممنوع است که در گام نخست این قانون باید به صورت کامل اجرایی شود.
وی گفت: بارها پلمپ شده اما چون درآمدزایی بالایی دارد، اما درآمد برای عرضه کننده بالاست برای مصرف کننده فقط ضرر دارد مشکل ما الان تعداد افرادی است که طالب این موضوع هستند و مقبولیت این قضیه در جامعه است.
عبدی گفت: نظارت بر این قضیه نوعی مشروعیت بخشیدن به آن است وقتی ما چنین معضلی را نمی پذیریم بر چی نظارت کنیم؟!
محمدی اظهار داشت: موضوع مهم، آشنا کردن مردم با مضرات مصرف قلیان است. امروز جامعه باور غلطی دارد که مصرف قلیان خطر کمتری نسبت به مصرف سیگار در پی دارد و متاسفانه امروزه شاهد مصرف قلیان در گروههای زنان و کودکان 13 تا 15 سال و همچنین مصرف خانوادگی و دسته جمعی قلیان هستیم که برای آگاهی مردم از غلط بودن این باور باید اطلاعرسانی شود.
گل عنبر گفت: قضیه به صورت ریشهای حل نشود فایده ای ندارد چرا که راه های گریز از قانون و دور زدن قانون هم پیدا میشود مثل تغییر مدیریتهای صوری بارها بوده پلمپ کردیم اما دوباره با تغییر قولنامه و قرارداد دوباره امکان باز کردن مشغول به فعالیت شده اند.
وی گفت: بالاترین سود اصناف بین ۱۵ تا ۲۰ درصد است در حالی که ما در بعضی از قلیانسرا سودهای بالای ۵۰۰ درصدی را مشاهده میکنیم.
مرصادنیوز: حلقه مفقوده این معضل چیست؟ چه راهکاری دارید؟
عبدی اظهار داشت: حلقه مفقوده این داستان عدم مشارکت و عدم آگاهی مردم است هر قضیه قبح اجتماعی نداشته باشد و مقبولیت اجتماعی داشته باشد برخورد کردن با آن سخت است.
وی گفت: ما تا مقبولیتزدایی نکنیم قوه قضاییه پای کار نیاید مردم را آگاه نکنیم سواد بهداشتی و سلامت مردم را بالا نبریم در پیشبرد کار موفق نخواهیم شد.
عبدی گفت: افراد زیادی هستند که قلیان را مطالبه میکنند. باید با حضور و مشارکت مردم این معضل بهصورت یک مطالبه اجتماعی در بیاید که مردم مطالبهگر شوند.
گل عنبر با بیان اینکه جرائم کنونی ما بازدارنده نیست، تصریح کرد: تنها پلمب و تعهد جوابگو نیست، بلکه فرهنگسازی، بیش از برخورد فیزیکی در کاهش گرایش جوانان به قلیان و مواد دخانی موثر است. اگر جامعه به این باور نرسد که قلیان نیز مانند همه مواد دخانی مخدر خطر و هشداری است برای سلامتی انسان و جامعه، اجرای طرح مبارزه ملی با دخانیات نیز ره به جایی نمیبرد و تنها قلیانها را از اماکن عمومی به خانههای مردم منتقل میکند.
محمدی اظهار داشت: ما باید با اصل منکر برخورد کنیم گاهی مجرمین از ماموران قانون جلوتر هستند جایی که قانونی نیست نظارت معنایی ندارد. باید مجلس لایحه بنویسد تدوین کند مصوب و قانون اجرایی شود.
وی با اشاره به اینکه ما هیئت اندیشهورز و اتاق فکر نداریم، نمایندگان ما مشاوران نخبه ندارند، خاطرنشان کرد: کشیدن قلیان، بهصورت نشانهای از حرکت اجتماعی در نشستهای مردم، اعم از دوستان و اهل فامیل پذیرفته شده است. عواملی چون ارزانی نسبی، دسترسی آسان و نداشتن فعالیتهای آموزشی برای مقابله با آن نیز بر مساعد شدن وضعیت استفاده از قلیان دامن زده است. بسیاری از افراد هزینه کشیدن قلیان را کمتر از سیگار میدانند و این خود، به گرایش گروهی از افراد منجر شده است که سیگار را ترک و قلیان را با آن جایگزین میکنند بنابراین مصرف قلیان، فعالیت اجتماعی از نوع دورهمی است.
محمدی تاکید کرد: کشور تا زمانی که بحث کار را سرلوحه برنامههای خود قرار ندهند و از آن غافل شوند در جامعه هم بحث تئوریهای سیاسی ایجاد خواهد شد و هم بحث تئوریهای انحرافی اجتماعی. جوان دارای انرژی است و اگر این انرژی هدایت نشود ویرانگر خواهد بود و به به تفریحات ناسالم کشیده میشود.
به گزارششبکه اطلاع رسانی مرصاد،با وجود قوانین روشن و صریح، همچنان عرضه قلیان در قهوهخانهها و سفرهخانههای سنتی ادامه دارد و هیچکس هم اصلا یارای مقابله با آن را ندارد! بنابراین راهکار اصلی فرهنگسازی و آموزش مردم است، آموزشی که به تغییر رفتار منجر شود.