بمب مینیاتوری «قائم» دقیق‌تر و دوربردتر از نمونه‌های اروپایی و آمریکایی/ آمادگی پهپادهای ایرانی برای حمله گسترده به اهداف دریایی +عکس

تصاویر و نکات منتشره شده از این دو دستاورد جدید، حاوی پیام های بسیار مهمی در بخش توان دفاعی کشور بودند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

مهاجر ۶؛ جدیدترین عضو خانواده پهپاد معروف

به طور کلی واژه مهاجر و پهپاد با هم در فرهنگ و ذهنیت مردم ایران ترکیب شده است. از نسل اولیه پهپاد مهاجر که در سالهای دفاع مقدس بال در آسمان گشود و فیلمی معروف نیز به نام آن ساخته شد تا به امروز که به مهاجر ۶ و بسیاری دیگر از پهپادهای پیشرفته در ایران رسیدیم راه بسیار طولانی طی شده است و در این مدت کشور ما مبدل به یکی از بازیگران مهم در این بخش در جهان شده است.

پهپاد مهاجر ۶ البته پیش از این و در ۲۶ فروردین ماه سال ۹۶ رونمایی شده بود و امروز به تولید انبوه رسیده و تحویلنیروی زمینی سپاهشد. مهاجر-۶ اما یک دگردیسی در کلیات طراحی خانواده پهپادهای مهاجر به شمار می آید. در واقع به نظر می رسد متخصصان دفاعی ایران این بار نگاهی به یکی از بهترین پهپادهای راهکنشی (تاکتیکی) اروپایی به نام فالکو ساخت ایتالیا داشته اند. در واقع مهاجر-۶ را می توان پاسخ بومی و ارتقاء یافته ایران به فالکو که در پاکستان تولید شده و در نتیجه در اختیار ارتش سعودی هم قرار دارد، دانست.

مهاجر-۶ یک پهپاد بال-بالا است یعنی بال آن به قسمت بالایی بدنه نصب شده اما شکل دم دوگانه یاTwin-boomآن مشابه مهاجر-۴ است. شکل بدنه مشابهت هایی را با فالکو نشان می دهد هرچند که مهاجر-۶ بدنه کشیده تری دارد. همانند فالکو، مهاجر-۶ نیز امکان حمل سلاح در یک محل نصب زیر هر بال خود را دارد.

یک سامانه الکترواپتیکی پایدار شده ۲ درجه آزادی در زیر بدنه مهاجر-۶ و پشت ارابه فرود جلو نصب شده که به نظر گونه ای از سامانه عقاب-۱۰ است. این سامانه قابلیت دیده بانی در روز و شب با ردگیری و تعقیب اهداف مورد نظر را دارد. یک دوربین جلونگر هم داخل دماغه مهاجر-۶ نصب شده است.

بر اساس تصاویر می توان با قطعیت گفت که مهاجر ۶ از همان سامانه اپتیکی مورد استفاده توسط شاهد ۱۲۹ بهره می برد و فیلمی که امروز از آزمایش این پهپاد به نمایش در آمد نکاتی را درباره این سامانه مشخص کرد. اینسامانه اپتیکیدر حالت وضعیت دوربین دید در روز توان آغاز جستجو برای پیدا کردن هدف از فاصله ۱۲ کیلومتری و قفل بر روی آن از فاصله ۱۰ کیلومتری را دارد.

البته این دوربین دارای نشان‌گذار لیزری و سامانه دید فروسرخ نیز است که برای هدایت مهمات لیزری یا فروسرخ کاربرد دارد. پایلون نگه داری بمب در پهپاد مهاجر ۶ نیز نسبت به شاهد ۱۲۹ بزرگتر شده است.

ارابه‌های فرود این پهپاد طراحی ساده ای داشته و جمع شونده نیستند. به نظر می رسد قیمت تولید پائین جزء اهداف پروژه مهاجر-۶ بوده است. یک موتور ملخی ۳ پرّه در انتهای بدنه کار به پیش بردن مهاجر-۶ را بر عهده دارد. شکل ظاهری این پرّه ها متفاوت از گونه های قبلی است و احتمالاً صدای کمتر یا نیروی بیشتری تولید می کنند که جایگزین طرح های قبلی شده اند.

بال های مهاجر-۶ از نوع مستطیلی ساده با یک ایرفویل غیرمتقارن هستند که دم های دوگانه پهپاد همانند سایر گونه های خانواده مهاجر به آنها متصل شده اند. بدنه کامپوزیتی این پرنده سبب کاهش بازتاب راداری آن می شود و به نظر می رسد طول آن در حدود ۵.۵ و ارتفاع بخش بالایی بدنه در حدود ۱.۵ متر باشد. دهانه بال مهاجر-۶ را می توان در حدود ۷ تا ۸ متر ارزیابی نمود.بر این اساس و البته بر مبنای مقایسه با پهپاد مشابه خارجی می توان مداومت پروازی مهاجر-۶ را دستکم ۱۲ ساعت تخمین زد.

مهمات هوشمند قائم؛ سدید پیشرفته می شود

اما به مهمات رونمایی شده در این مراسم برسیم وبمب‌های هدایت شوندهسری قائم که با توجه به ظاهر می توان گفت نمونه توسعه پیدا کرده از بمب های هوشمند سری سدید هستند که پیش از این از پهپادهای شاهد ۱۲۹ پرتاب شده و تجارب رزمی را در عراق، سوریه و مرزهای جنوب شرقی کشور بدست آورده بودند.

مهمات سری قائم در مقایسه با سری شاهد دارای تغییراتی است. اولا باید گفت که در قائم برخلاف سدید شاهد استفاده از دو سری بالک های بسیار بزرگتر و زاویه دار به سمت عقب هستیم که می تواند توضیح دهنده رسیدن برد این بمب به ۸ کیلومتر باشد. دومین تفاوت هم بحث اضافه شدن حالتجستجوگر فروسرخبه این بمب در کنار بمب های مجهز به جستجو گر اپتیکی است که این بمب را قادر می کند در شب و روز و آب و هوای بد نیز با اهداف ثابت و متحرک درگیر شود.

البته سر جنگی کوچک و دقت بالا باعث می شود تا این مهمات را بتوان حتی در شرایط نزدیک بودن نیروهای خودی یا غیرنظامیان به هدف مورد نظر نیز استفاده کرده و نگران بروز تلفات جانبی نبود.

ذکر این نکته هم البته مهم است که در کشور ما این نوع مهمات (سدید) از بالگردهای سری شاهد سپاه نیز آزمایش شدند و گزینه استفاده از مهمات جدید سری قائم توسط بالگردها نیز کاملا در دسترسی قرار دارد.

بمب هایی مثل قائم و سدید از جمله مهمات مینیاتوری در جهان شناخته می شوند که در سالهای اخیر برخی از کشورهای خاص دنیا مثل آمریکا، فرانسه، انگلیس و ترکیه توسعه آنها را پیش گرفتند و کاربری اصلی آنها بر اساس پلتفرم پهپادها است. نکته جالب تر این که در حال حاضر در این بخش ایران و ترکیه تقریبا تنها دو کشور دارای مهمات مینیاتوری فعال و عملیاتی با تجربه رزمی هستند. برای مقایسه جالب است بدانیم برد موشک سطح به هوایهلفایردر مدل های اولیه نیز ۸ کیلومتر بوده است. و البته این برد ۸ کیلومتری پلتفرم پرتاب این مهمات را از گزند بسیاری از سامانه های دفاعی کوتاه برد مثل توپ ضد هوایی یا موشک های دوش پرتاب دور می کند.

بمب ترکیه ایMAM-Lبا برد ۸  کیلومتر در حال حاضر توسط پهپاد های ترکیه ای استفاده می شود. از دیگر طرح ها در این بخش می توان به طرحFuryکه به صورت مشترک بین آمریکا و انگلیس اجرا می شود اشاره کرد. انگلیس قصد سفارش دادن این بمب هدایت شونده با برد ۴ کیلومتر را دارد.

طرح آمریکاییPyrosاز شرکت ریتهون نیز همچنان در حال گذران مراحل آزمایشی است. این بازار بخش بسیار جدیدی از صنعت تسلیحات و مهمات هدایت شونده را شامل می شود و می توان گفت در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران و سپس ترکیه به نوعی تنها دارندگان عملیاتی و با تجربه های این بخش در جهان محسوب می شود.

در نهایت باید به این نکته مهم اشاره کرد که تجربیات به دست آمده در میادین نبرد درسوریهوعراقمشخصا در توسعه توان دفاعی ما و خصوصا توانمندی پهپادی و مهمات مورد نظر آن به کار آماده است و شاهد رشد این بخش از توانایی کشور به وضعیتی بالاتر از بسیاری از کشورهای صاحب سبک در این بخش هستیم، بویژه آنکه این توانمندی جدید، قابلیت های مهمی را برای مقابله با تهدیدات دریایی در اختیار نیروهای مسلح کشورمان قرار می دهد که منظومه قدرت دفاعی جمهوری اسلامی ایران در عرصه دریایی را کاملتر و قوی تر از گذشته خواهد کرد.