انسان با توجه به اختیاری که خداوند متعال به او عنایت کرده است. میتواند سرنوشت فردی و اجتماعی خود را رقم بزند و با انتخابش آن را تغییر دهد. «إِنَّ اللَّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ؛ به درستی که خداوند حال قومی را تغییر نمی دهد تا اینکه آنها خود حالشان را دگرگون سازند.»
و این بر اساس سنت هایی است که خداوند متعال در عالم قرار داده است و هیچ گونه تغییر و تبدیلی در آن راه ندارد.
«فَلَنْ تَجِدَلِسُنَّةِاللَّهِ تَبْدِيلاً وَ لَنْ تَجِدَلِسُنَّةِاللَّهِ تَحْوِيلاً؛ و هرگز براى سنّت خدا تبديلى نمىيابى و هرگز براى سنّت خدا دگرگونى نخواهى يافت .»
بنابراین انسان میتواند با توجه به عملکرد مثبت یا منفی خود سعادت یا شقاوت را در زندگی برای خود رقم زده، از آن بهره ببرد یا در آن گرفتار آید. بر اساس آنچه که گفته شد انتخابات یک مصداق بارز و عینی تعیین کنندهی سرنوشت انسان به دست خودش است. در نظام اسلامی انتخابات تنها به عنوان یک حق برای مردم نیست. بلکه به عنوان یک وظیفه و تکلیف دینی و ملی همگانی بوده و باید به آن توجه لازم را بنمایند و در تمام انتخاباتی که به هر منظور پیش میآید شرکت کنند. بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی –رحمة الله علیه- شرکت فعال در انتخابات را یک وظیفهی الهی میدانند و در بیان اهمیت آن میفرمایند:« وصیت من به ملت شریف آن است که در تمام انتخابات رئیس جمهوری و چه نمایندگان مجلس شورای اسلامی و چه انتخابات خبرگان در صحنه باشند و اشخاصی که انتخاب میکنند روی ضوابطی باشد که اعتبار میشود که اگر مسامحه نمایند چه بسا خساراتی به اسلام و کشور وارد شود که جبران پذیر نباشد و در این صورت همه در پیشگاه خداوند مسئول میباشند و چه بسا که در بعض مقاطع عدم حضور و مسامحه گناهی باشد که در رأس گناهان کبیره است.»
مسئلهی مهم دیگر در امر انتخابات نیت و انگیزهی مردم است. مردم باید سعی کنند فردی را که میخواهند انتخاب کنند فقط برای رضای خدا و مصلحت امت اسلامی باشد و در انتخاب آنها هیچ گونه انگیزهای غیر از انتخاب اصلح که تنها راه حاکمیت صالحان است نداشته باشند و اگر غیر از این باشد یعنی انتخابی را که انجام میدهند بر اساس هوای نفس و تعصبات و گرایشات نژادی و قومی و قبیلهای یا حزبی و گروهی باشد در پیشگاه خدا و رسول او مسئول اند. امام خمینی–رحمة الله علیه- خطاب به همه کسانی که در انتخابات شرکت دارند چه آن کسی که میخواهد در انتخابات شرکت کند و کاندیدا میشود و چه آن کسی که کاندیدا میکند کسی را و چه آن کسی که فعالیت انتخاباتی میکند این چنین میفرمایند:« تویی که خودت را کاندیدا انتخاب کردی، قدرت این را داری که برای کشورت درست خدمت کنی و قدرت خودت را بالاتر از دیگران میدانی؟ تویی که دیگری را کاندیدا میکنی آیا دیگران که غیر از این هستند را لایق نمیدانی؟ این را لایقتر و احسن میدانی؟ تویی که فعالیت میکنی و برای انتخابات تبلیغ میکنی تبلیغ خودت را میکنی یا تبلیغ برای اسلام میکنی؟ اگر برای رسیدن به مجلس است، دلت میخواهد مجلس بروی و میگویی مجلس یک مقامی است، شما تبلیغ برای خودت میکنی که همان تبلیغ برای شیطان است و اگر تبلیغ میکنی که بر وی خدمت کنی این برای خداست. باید انسان توجه کند به اینکه آیا من که میخواهم یک کسی را انتخاب کنم، اگر این کس یک نفر دیگری از او بهتر بود اما ارتباطی با من نداشت آیا او را کاندیدا میکردم؟ اگر او را هم کاندیدا میکرد معلوم میشود که این برای خدا دارد کار میکند و اگر این طور نشد بداند که مسئله، مسئله شیطانی است نه مسئلهی خدایی.»
اما بحث مهم دیگری که در امر انتخابات مطرح است این است که فرد اصلح چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟ و همچنین باید روشن شود که ویژگیهای کدام فرد اصلح مد نظر است؟ با توجه در پیش بودن انتخابات مجلس شورای اسلامی پرداختن به ویژگیها و شاخصههایی که مقام معظم رهبری –مد ظله العالی- در این باره بر شمردهاند ضروری مینماید که در این جا برخی از اهم شاخصهها را میآوریم.
مقام معظم رهبری –مدظلهالعالی- ویژگیهای نمایندهی اصلح را این چنین زیبا بیان میکنند: « بهترین، آن کسی است که درد کشور را بفهمد، درد مردم را بداند، با مردم یگانه و صمیمی باشد، از فساد دور باشد، دنبال اشرافی گری خودش نباشد، آفت بزرگ ما اشرافی گری و تجمل پرستی است. فلان مسئول اگر اهل تجمل و اشرافی گری باشد مردم را به سمت اشرافی گری و اسراف سوق خواهد داد. در پیدا کردن نامزد مورد نظر دقت کنید. به کسی گرایش پیدا کنید که به دین مردم، به انقلاب مردم، به دنیای مردم، به معیشت مردم، به آیندهی مردم و به عزت مردم اهمیت دهد، آن کسانی که به وسیلهی شورای نگهبان صلاحیت آنها اعلام میشود، معنایش این است که این از حداقل صلاحیت مورد نیاز برخوردار است. در بین این کسانی که اعلام میشوند افرادی هستند با صلاحیتهای بالاتر و افرادی هم هستند در سطح پایینتر. هر ملت ایران و مردم شهرها و حوزههای انتخابیه این است که دقت کنند، نگاه کنند، بشناسند اصلح را، بهترین را انتخاب کنند، بهترین از لحاظ ایمان، بهترین از لحاظ اخلاص و امانت، بهترین از لحاظ دین داری و آمادگی برای حضور در میدانهای انقلاب، دردشناس ترین و دردمندترین نسبت به نیازهای مردم را انتخاب کنند.»
نکتهی بسیار مهمی که قابل توجه است این است که یکی از عمدهترین مسائل موجود، نظامهای سیاسیای که رجال آن بر اساس روشهای انتخابی تعیین میشوند بحث تبلیغات جهت جلب نظر انتخاب کنندگان است. بر همین اساس عمدتاً کسانی که تبلیغات بیشتر و جذابتر و متنوعتر دارند از شانس بیشتری برخوردارند لذا یکی از نکاتی که مقام معظم رهبری -مدظلهالعالی- در رابطه با این روش تبلیغات دارند این است که «مردم باید توجه داشته باشند که تبلیغات رنگین و متنوع ملاک نیست.»
یکی از راهکارهای تبلیغاتی نمایندگان این است که وعدههای مختلفی در زمینهی پروژههای عمرانی و رفاهی به مردم منطقهی خود میدهند که بسیاری از این وعدهها غیر عملی است در حالیکه اساساً نمایندهی منتخب در بحث قانون گذاری و نظارت بر دستگاههای اجرایی ایفای نقش میکند. بر این اساس مقام معظم رهبری در بحث انتخاب نماینده میفرمایند:« وعدههای غیر عملی ملاک نیست، وظیفهی نماینده این نیست که وعدهی عمرانی بدهد، اینها کار اجرایی است، کار دولت است. وظیفهی نماینده این است که بتواند قانون مورد نیاز کشور را پیدا کند، آن قانون را جعل کند، وقتی قانون شد دستاه های اجرایی و قضایی مجبورند بر طبق قانون عمل کنند و عمل هم میکنند. وعده های غیر عملی دادن، وعده های بزرگ دادن، اینها ملاک نیست، باید مردم توجه کنند، گاهی علامت منفی هم هست.»
یکی از مهمترین شعارهای مردم در طول نهضت و انقلاب بحث استقلال کشور بوده، لذا یکی از اساسیترین ویژگیهای نمایندگان اصلح مجلس از نظر مقام عظمای ولایت - مدظلهالعالی- اهتمام و اعتقاد به شعارهای انقلاب به ویژه بحث استقلال و عدم وابستگی است: « مبادا کسانی به مجلس بروند که گیرنده آنها منتظر فرستندهی قومی آمریکا و غرب باشد و هر چه آنها بگویند اینها به زبان دیگر در داخل مملکت تکرار کنند، اگر کسانی بر سر کار بیایند که در مراکز گوناگون سیاسی یا اقتصادی به جای اینکه به فکر ادامه دادن راه امام و ارزشها و اصول ترسیم شدهی به وسیلهی امام باشند به فکر به دست آوردن دل فلان قدرت غربی و فلان مستکبر بینالمللی باشند، برای ملت ایران مصیبت خواهد بود.»
یکی دیگر از نکات بسیار مهم انتخاب کنندگان بحث تخصص نمایندگان منتخب و توانایی علمی و عملی آنان در نوع مسئولیتی که بر عهده میگیرند میباشد.
لذا مقام معظم رهبری –دامت برکاته- با اشاره به برخی تبلیغات در مورد اصالت دادن به تخصص داوطلبان نمایندگی تصریح میکنند:« تخصص امری لازم است و ما امروز متخصص کم داریم اما ملت هوشیار ایران باید دقت کند که در میان همین متخصصان، متدینها را انتخاب کند زیرا دین و تدین مانع وابستگی میشود و اگر دینداری نباشد وابستگی آسان میشود.»
اینها برخی از اساسیترین شاخصههای نمایندهی اصلح بر اساس بیانات رهبر فرزانهی انقلاب –دامت برکاته- بود که تقدیم شد.
اما یک سؤال مهم دیگری که ممکن است مطرح باشد این است که چگونه و از چه راهی به شناسایی فرد اصلح اقدام شود؟
مقام معظم رهبری -مدظلهالعالی- در این خصوص نکتهها و شیوههایی را بیان نمودهاند که توجه به آنها میتواند راهگشا باشد ان شاء الله.
ایشان در این باره میفرمایند: « بگردید، از خدا هم کمک بخواهید از آدمهای مطلع و با صداقت کمک بخواهید، مشورت خود را بکنید، به هر نتیجهای که رسیدید، عمل کنید و رأی بدهید، اجر شما را خدای متعال خواهد داد. ما مأموریم که به آنچه میفهمیم و به آنچه تکلیف الهی است عمل کنیم، مطابق با واقع شد یا نشد، اجر ما محفوظ است. اجر کسی که عامل به تکلیف است پیش خدای متعال محفوظ است.»
امید است با استعانت از خدای متعال و عنایت حضرت ولی عصر –عجل الله تعالی فرجه شریف- و با عنایت به رهنمودها و بیانات بینیان گذار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی –رحمة الله علیه- و رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنهای –دامت برکاته- در تشخیص فرد اصلح درست عمل کنیم إن شاء الله.