سامانه رصد کسب‌وکار، کاری که شاهکار نشد

به گزارش اسلام آباد خبر ، یادداشت دکتر محمدجواد مهرشاد همواره یکی از دغدغه های ملی بیکاری بوده است که نیاز به سیاستگذاری درست دارد. اما یکی از موانع توسعه اشتغال در کشور عدم وجود اطلاعات کافی است. 

اطلاعاتی در خصوص آمار بیکاران، شغل های کاذب، میزان رشد صنایع و مشاغل، روند اکوسیستم کارآفرینی ، شاغلان موازی و میزان سرمایه و آمار سرمایه‌گذاران در سالهای اخیر با ابتکار دولت سیزدهم سامانه ای تحت عنوان رصد راه‌اندازی شد که هدف آن تولید اطلاعات بروز در خصوص میزان اشتغال زایی در کشور است.

 این سامانه با کوچک‌ترین کنشی فرد را به عنوان شاغل ثبت میکند، مثلا اگر فرد نسبت به اخذ جواز‌کسب اقدام کند سازمان های مربوطه موظف هستند وی را به عنوان شاغل در سامانه ثبت نمایند. 

اما آیا صرف اخذ مجوز کسب به معنای ایجاد شغل است؟ 

بسیاری از افراد جامعه به علت مشکلات اورژانسی نیاز به اخذ وام دارند مسائلی مانند رهن منزل ، بیماری و... 

در سالهای اخیر وام های تبصره ۱۶ و ۱۸ و مشاغل خانگی با کارمزد ۴ درصد توسط سازمان هایی مانند میراث فرهنگی ، بنیاد شهید، کمیته امداد و... ارائه گردید که جامعه هدف این ارگان ها به امید اخذ وام اقدام به گرفتن جواز کسب نمودند که بعضی موفق به اخذ وام شدند و بعضی هنوز نشده‌اند.

آیا کسی که این تسهیلات را گرفته و آنرا به پول پیش خانه اضافه نموده است شاغل است؟ آیا با چنین وضعیتی میتوان اخذ جواز کسب را تنها نشانه شاغل شدن دانست؟ 

پیشنهاد: 

کاش سامانه رصد با سامانه اداره امور مالیاتی که آن هم از دستاوردهای دولت سیزدهم است هم‌افزا می‌شد. قطعا فرد شاغل باید فرصت کافی برای زایش بیزینس و حرکت رو به رشد آنرا داشته باشد که بعد از مدتی آثار رشد آن در ترکنش های مالی و بانکی فرد مشخص شود و به درآمد برسد.

 تراکنش های مالی که توسط سازمان دارایی و امور مالیاتی به دقت زیر نظر است.

 یعنی ما باید برای تعریف شاغل سه ضلع را در نظر بگیرم: ۱-مجوز ۲- سرمایه ۳- درآمد

 البته شکل سرمایه علاوه بر تسهیلات می‌تواند ناشی از دارایی های شخصی و اشخاص ثالث باشد اما دو عنصر دیگر در هر کسب و کاری مولفه ثابت هستند.

 اگر سامانه رصد که فعلا تنها بر مجوز و تسهیلات متمرکز است داده های درآمدی افراد را نیز به شاخص های خود اضافه کند آنگاه میتوانیم با دقت بیشتری بگوییم چقدر بیکار داریم و چقدر شغل ایجاد شده است. 

اما اگر مولفه درآمد را به مدل سامانه رصد اضافه نکنیم بر واقعیت ها سرپوش گذاشته ایم. 

محمدجواد مهرشاد